“Ja maar” betekent eigenlijk “Nee”

“Ja maar” betekent “Nee”. Dat zei mijn moeder vroeger al altijd tegen me. En wow wat heeft die vrouw gelijk!

 

Heb je ook wel eens dat je je coachee / cliënt probeert te helpen en dat hij/ zij in een soort van “ja maar” refrein terecht komt? Dat je je afvraagt hoe je dat refrein weer in een couplet verandert? Dat het eigenlijk alleen maar meer lijkt alsof je advies niet ter harte wordt genomen  en dat het gesprek je steeds meer energie kost. Zoveel dat je uiteindelijk denkt “dan moet je het zelf maar weten…het is jouw probleem niet de mijne…”.

Als de ander in herhaling blijft vallen, ben jij dat waarschijnlijk ook. In ieder geval heb je blijkbaar nog niet goed geluisterd naar dit liedje, want geloof me… Vaak roep jij door je vragen / opmerkingen onbewust juist dit refrein op.

Ben jij ook benieuwd naar wat je kunt doen om van refrein naar couplet te gaan? En hoe ik door schade en schande wijs ben geworden? Lees dan verder…

Natuurlijk niet altijd ligt het aan ons als we “ja maar” horen.
En tegelijkertijd is “ja maar” toch ook vaak een reactie op wat er gezegd wordt.

Let eens op als je “ja maar” hoort of je mogelijk:

• ongevraagd advies hebt gegeven;
• iemand probeert te overtuigen van dit advies;
• het probleem van de ander misschien een beetje van tafel probeert te vegen (“Maak je maar geen zorgen, het komt allemaal wel goed.” Of “Zo’n groot probleem is het toch niet, het is makkelijk op te lossen.”)
• óf je misschien op een andere manier niet heel goed aan het luisteren bent (“Ja, dat snap ik maar dat hoort nu eenmaal bij veranderen.” ”Ja dat snap ik, maar zo werkt het hier nu eenmaal, daar kan ik ook niks aan doen.”)

Het “Ja maar” van je coachee / cliënt is dan een verzoek om begrip, om gehoord te worden of om te stoppen met het geven van ongevraagde (vaak goedbedoelde) adviezen.

Ja maar Miranda,
wat kan ik dan nu het beste doen? 

 

Vraag jij je nu natuurlijk af 😉 Ik heb wel een idee, wil je het horen? Lees dan vooral verder.
(Hiermee wordt mijn mogelijke ongevraagde advies dus gevraagd)

Mijn tip: Stop met wat je aan het doen bent en begin met luisteren. Zoek de leuning van je stoel en toon oprechte interesse. Begin met luisteren naar de ander. Stel daarna de juiste vragen. Vragen die vragen naar waarom verandering voor die persoon belangrijk is en laat jouw advies over het ‘hoe’ nog even achterwege.

Mocht je écht een goed advies hebben, mag je dat natuurlijk geven. Maar let op!

Pas nadat je:

1. Eerst voldoende hebt doorgevraagd naar wat diegene zelf al bedacht / gedaan heeft.
2. EN pas nadat je hebt gevraagd of die ander eigenlijk wel op jouw advies zit te wachten.

Twee belangrijke stappen die ervoor zorgen dat je advies uiteindelijk ook ter harte genomen kan worden.

 

Een eigen voorbeeld (bij de reclassering), voordat ik MGV kende:

Cliënt: “Ik weet gewoon niet hoe ik moet stoppen met het plegen van delicten, ik heb nooit iets anders geleerd!”

Miranda: “Wij geven vanuit de reclassering trainingen om te leren hoe je kunt stoppen met het plegen van delicten en hoe je het leven op de rit kunt krijgen. Je zit hier nu toch (in de gevangenis) en je hebt toch tijd. Ik weet zeker dat je er veel aan zult hebben!”

Cliënt: “Ja, dat zal wel maar ik denk niet dat ik nog iets kan leren. En wie zijn jullie eigenlijk, hebben jullie wel eens vast gezeten? Ik denk niet dat zo’n training mij iets kan bieden.”

Miranda: “Nee ik heb nooit vast gezeten, maar ik werk hier al heel lang. We hebben al veel mensen deze training gegeven en het werkt. Je kunt het toch gewoon eens proberen, je hebt niks te verliezen.”

Cliënt: “Ja misschien werkt het voor anderen, maar niet voor mij. Ik heb er echt geen zin in!”

Miranda: “En je leert ook veel van elkaar in zo’n groep… dus niet alleen van de trainers.”

Cliënt: “Ja, maar daar heb ik helemaal geen behoefte aan! Ik ben niet zo’n groepsmens…”

 

Deze strijd heb ik, toen ik Motiverende Gespreksvoering leerde kennen, gelukkig op kunnen geven.

Het kostte me veel energie en leverde weinig resultaat op. Sterker nog ik ging deze cliënten zelfs vervelend en lastig vinden! En zij mij waarschijnlijk ook.

 

Hoe het gesprek ook had kunnen lopen, wanneer ik Motiverende Gespreksvoering toepas:

Cliënt: “Ik weet gewoon niet hoe ik moet stoppen met het plegen van delicten, ik heb nooit iets anders geleerd!”

Miranda: “Je bent bang dat het je niet gaan lukken om te stoppen met het plegen van delicten.” (begrip tonen en luisteren)

Cliënt: “Ja! Weet je, ik wil het wel…. Maar ik ben ook bang dat het weer een mislukte poging wordt. Ik heb het al vaker geprobeerd.”

Miranda: “Je vindt het spannend en toch wil je graag anders. Wat heb je allemaal al geprobeerd?” (Begrip én vragen naar wat hij al zelf al bedacht had / gedaan heeft)

Cliënt: “Nou, ik heb al eens vaker een baan gehad, maar dat houd ik meestal maar even vol en dan ga ik met ruzie weg. Ik heb ook al eens afspraken gemaakt met mijn toenmalige vriendin dat ik me rustig zou houden, maar dat lukte ook maar kort. Gewoon omdat ik dan toch in mijn hoofd alweer plannen bedacht…”

Miranda: “Je hebt al een aantal dingen geprobeerd, die tijdelijk hebben gewerkt. En je zou er deze keer graag een geslaagde poging van maken. Ik heb nog wel een idee wat hier mogelijk een bijdrage aan zou kunnen leveren, zal ik mijn gedachten met je delen?” (Begrip, focus op de verandering en toestemming vragen voor je advies)

Cliënt: “Ja graag…”

Miranda: “Wij geven vanuit de reclassering trainingen om te leren hoe je kunt stoppen met het plegen van delicten en hoe je het leven weer op de rit kunt krijgen. Je leert hier iets over ‘de invloed van je gedachten’, ‘lange termijn denken’ en ‘welke hulpbronnen je nog meer kunt inschakelen’. Hoe klinkt dit voor jou?” (kort aanbieden advies en vragen wat dat voor de ander betekent)

Cliënt: “Boh ja lastig. Ik weet niet of ik niet te oud ben om nog veel te leren, maar het klinkt wel als iets waar ik nu mee bezig ben. En tja, ik heb nu toch tijd, nu ik vast zit… ik wil het wel eens proberen.”

 

Twee keer een gesprek, met hetzelfde onderwerp en dezelfde mensen. Maar doordat ik iets anders doe, gebeurd er ook iets anders!

Wil jij je ook echt eigen maken hoe je niet meer in een “ja maar refrein” belandt en hoe je iemand verder helpt in zijn eigen liedje van verandering? Wil jij ook leren welke invloed jij hebt op het verloop van een gesprek en de motivatie van de ander om iets aan te pakken?
Ga dan aan de slag met Motiverende Gespreksvoering bij MI time! En maak jouw werk ook leuker, makkelijker en efficiënter, net zoals ik dat heb gedaan!