Je reparatie-reflex onderdrukken
Wat is de reparatie-reflex en waarom zou je die willen onderdrukken?
Ik was iets aan het lezen over de verschillen tussen Oplossingsgericht Coachen (OGC) en Motiverende Gespreksvoering (MGV). Heel interessant en ik denk dat dat ook nog wel een keer een blog waard is… maar voor nu triggerde mij de volgende tekst:
‘Beide methoden staan erom bekend dat ze ‘prettig zijn in het gebruik’.
Dat wil zeggen dat het toepassen ervan de coach of hulpverlener veel voldoening geeft. Ook de cliënten die het ‘ondergaan’ zijn vaak aangenaam verrast in de zin dat zij als mens voor vol worden aangezien en in zichzelf hernieuwde levenslust, energie, inspiratie, kracht, creativiteit en wijsheid vinden.’
En dat raakte me op een paar manieren, want:
- ja dat klopt, deze manier van gesprekken voeren geeft mij als coach heel veel voldoening! Mijn werk wordt er leuker van 🙂
- en ja ik zie (non-verbaal) en hoor bij de ander de energie, kracht en motivatie om iets aan te pakken toenemen.
- en oh jee, ‘verrast dat zij voor vol aangezien worden…’ dat vond ik een beetje akelig klinken omdat ik hoop dat ze dat vaker meemaken, ook als iemand geen MGV toepast!
Maar waarom is MGV dan prettig in gebruik?
Nou, daar zijn meerdere redenen voor denk ik, maar ik wil er nu één uitlichten.
Ik denk nl. dat onze reparatie-reflex hier een belangrijke rol in speelt. Ken je die?
Ik zal het toelichten beginnende met een definitie ervan (er zijn er vast meerdere):
De reparatie-reflex = het verlangen om te herstellen wat er ‘fout’ is. De ander zonder aarzelen op het goede pad proberen te zetten, vaak op een directe manier.
In simpelere woorden: onze behoefte om ongevraagd advies te geven, om de problemen van een ander op te lossen door te vertellen wat de ander ‘moet’ doen om bijvoorbeeld het gedrag te veranderen. Onze neiging om te oordelen over het gedrag van de ander (“dat moet je echt niet meer doen, dat is niet goed voor je) en/ of om zelfs te gaan dreigen (“als je nu niet stopt met drinken, dan zul je jezelf dooddrinken” of “als je nu niet gaat afvallen, heb je straks zeker weten diabetes”) .
Klopt wat we zeggen dan niet? Of is ons advies dan altijd verkeerd?
Nee, natuurlijk niet! Vaak klopt hetgeen waar we mee ‘dreigen’, is ons advies best aardig en bedoelen we het ook nog eens super goed. We willen zo graag helpen (daarom wordt het ook wel eens de hulpverleners-reflex genoemd)! We willen het voor de ander oplossen (repareren) zodat die er vanaf komt.
Het komt vanuit een goed hart dus!
Maar hierdoor oordelen we wel (vaak onbewust) over de ander en diens oplossingen. We vinden dat de ander het niet ‘goed’ doet en dat wij dus ‘beter’ weten wat hij/zij zou moeten doen.
Waarom werkt het dan niet?
Als mens hebben we een paar belangrijke basisbehoeften.
Één daarvan is dat we ons niet veroordeeld willen voelen. We hebben de behoefte om serieus genomen en gewaardeerd/ geaccepteerd te worden. Wanneer we ons veroordeeld voelen door iemand, komt er een breuk in die relatie. Je neemt afstand van degene die jou dat gevoel geeft, door letterlijk uit het gesprek te gaan of door niet open en eerlijk meer te zijn in de dingen die je bespreekt (om meer oordelen te voorkomen) met diegene.
Veroordeeld voelen = je voelt je gekwetst door degene met wie je in gesprek bent door zijn / haar woorden of de manier waarop hij / zij iets tegen je zegt.
Een andere belangrijke basisbehoefte van ons als mens is autonomie.
Ieder mens heeft hier al van kleins af aan behoefte aan.
Autonomie = Zelf willen bepalen wat we wel en niet doen en hoe we dat doen.
Denk maar eens aan iemand die tegen jou zegt “je moet… (vul zelf maar in ;))”.
Wat gebeurt er? Juist, dan denk je ‘ik moet helemaal niks!’ en zul je het eerder niet doen dan wel. Niet vanwege het slechte advies, maar omdat je nu eenmaal zelf wil bepalen wat je doet!
Al is het advies dat je krijgt nog zo goed…
(Natuurlijk is dit niet altijd zo. Soms zul je op een punt staan in het veranderproces, waarop je blij bent met het gegeven advies, of is je relatie met die ander zo stevig dat je het wel aanneemt op dat moment…. Maar meestal zul je iets in de richting van hierboven ervaren ;-))
Onze cliënten, patiënten, coachees, medewerkers enz. zijn precies als ons. Zij zullen dit ook voelen. De reactie die je vaak krijgt op jouw reparatie-reflex is dan ook:
- in de verdediging schieten, een natuurlijke reactie bij ambivalentie wanneer jij op de ene kant gaat ‘drukken’ gaat de ander je uitleggen waarom er ook een andere kant is (bijv: “nee, zo werkt dat voor mij niet.” of “dat heb ik allemaal al geprobeerd maar dat is het niet”)
- in de weerstand gaan, je raakt het contact kwijt want iemand voelt zich niet gehoord/ voelt zich veroordeeld (bijv: “ja jij hebt makkelijk praten ja, was het maar zo simpel” of bij dreigen “ja nou en, mijn probleem dan toch?!”
- of een derde optie: sociaal wenselijk antwoorden (dus “ja” zeggen op jou oplossing, maar “nee” doen om van je ‘preek’ af te zijn)
Wat er ook gebeurt van bovenstaande, de reparatie-reflex werkt dus niet alleen niet, maar ook nog eens averechts!
Want degene gaat jou uitleggen waarom iets niet werkt. Hij hoort het zichzelf zeggen en wat mensen zelf zeggen geloven ze nog meer dus men raakt juist verder verwijderd van de oplossing.
Of er komt een deuk in je contact met de ander en contact is de basis van jullie relatie. Zonder dat kun je de ander eigenlijk helemaal niet meer verder ‘helpen’.
Wat werkt dan wel?
Ik heb wel een idee wat zou kunnen werken, jij?
Zal ik mijn gedachten eens met je delen?
Vanuit MGV proberen we deze reparatie-reflex te onderdrukken, omdat hij dus niet helpend is. Maar hoe dan wel?
Hoe kun je je reparatie-reflex onderdrukken? 4 tips!
- Stel je open en nieuwsgierig op, luister oprecht naar de ander en probeer alle ideeën en oplossingen die naar boven komen even te negeren
- Probeer je oordelen te parkeren
- Ontlok iemands eigen oplossingen alvorens die van jou te geven
- Reageer vanuit de spirit. Respecteer iemands autonomie! (Heel concreet kun je bijvoorbeeld aanvullen met “het is natuurlijk aan jou wat je met dit advies doet” of “ik weet natuurlijk niet of dit voor jou zou kunnen werken…”)
Zie je het jezelf al doen? Wat zou het toch fijn zijn voor jou en voor de ander als dit (een beetje) zou lukken. Want jouw werk wordt makkelijker als je niet altijd andermans problemen hoeft op te lossen, maar hen enkel begeleidt bij het vinden van hun eigen oplossingen.
En voor de ander: een belangrijk voordeel van het vinden van eigen oplossingen is dat deze vaak beter werken, want men kent zichzelf het beste en weet dus het beste wat wel/ niet werkt.
Daarnaast hebben ze deze oplossing zelf bedacht dus is het vertrouwen in de kans van slagen vaak groter, en vertrouwen is een belangrijk onderdeel van het wel of niet gaan uitvoeren van de bedachte oplossing.
En last but not least wordt het zo meer een samenwerking tussen jou en de ander in plaats van een coach die keihard aan het werk is en de coachee die achterover lijkt te leunen.
Voor beiden dus heel prettig wanneer het de coach lukt om zijn/ haar reparatiereflex te onderdrukken EN dus één van de redenen waarom MGV zo ‘prettig is in gebruik’!
MAAR wat nou als je toch echt een goed advies hebt voor de ander, die hij/ zij zelf echt niet kan bedenken?
Natuurlijk ben je als coach/ begeleider/ manager er niet voor niks. En soms heb je door jouw kennis en ervaring juist hele zinvolle informatie of een advies voor de ander. Dan mag je het zeker geven. Wil je weten hoe je dat op een motiverende en stimulerende manier doet?
Lees dan eens deze blog of schrijf je in voor één van de trainingen en leer dit allemaal en meer toe te passen in jouw gesprekken. Met als doel om ook jouw werk leuker, makkelijker en effectiever te maken! Voor jou en je klanten dus…